Mỗi năm tại Việt Nam phát hiện khoảng 6.300 trường hợp ung thư tuyến t.iền liệt, với tỷ lệ t.ử v.ong lên đến gần 43%.
Đáng chú ý, rất nhiều trường hợp nhận ra bệnh khi ở vào giai đoạn trễ.
Ngày 29/11, bác sĩ Phó Minh Tín, khoa Tiết niệu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM) cho biết, theo thống kê mới nhất của cơ quan nghiên cứu ung thư thế giới, ung thư tuyến t.iền liệt xếp hàng thứ hai trong tổng số các loại ung thư thường xảy ra ở nam giới, chỉ đứng sau ung thư phổi.
Căn bệnh 6.300 người Việt phát hiện mỗi năm
Tại Việt Nam, mỗi năm phát hiện khoảng 6.300 trường hợp ung thư tuyến t.iền liệt với tỷ lệ t.ử v.ong khá cao, gần 43%. Riêng ở khoa Tiết niệu của BV ĐHYD, mỗi năm tiếp nhận gần 150 ca ung thư tuyến t.iền liệt. Điều đáng lo ngại là trên 85% người bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn có triệu chứng rối loạn tiểu, nghĩa là ung thư ở giai đoạn trễ, thậm chí có thể đã di căn.
Như trường hợp của ông Nguyễn Văn N. (80 t.uổi, ngụ TPHCM) đến BV khi đã có dấu hiệu nặng. Sau thăm khám, bệnh nhân được chẩn đoán ung thư tuyến t.iền liệt di căn xương, gây ảnh hưởng đến chức năng vận động. Ngoài ra, ông N. còn có t.iền căn cao huyết áp và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Sau khi tiến hành hội chẩn nhiều chuyên khoa liên quan, bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp nội tiết. Sau 2 tuần, sức khỏe ông N. có cải thiện rõ rệt, giảm đau, có thể ăn uống và đi lại.
Theo bác sĩ, Lâm Quốc Trung, Phó Trưởng khoa Hóa trị ung thư của BV, nam giới từ 50 trở lên hoặc trên 45 t.uổi và có t.iền căn gia đình bị ung thư tuyến t.iền liệt là những đối tượng nguy cơ cao. Đối tượng này cần chú ý sức khỏe và thực hiện thăm khám tổng quát để được lưu ý cũng như phát hiện sớm nếu có bệnh.
Ở giai đoạn sớm bệnh lý này hầu như không có triệu chứng điển hình. Khi ung thư tuyến t.iền liệt phát triển đến giai đoạn muộn, khối u tuyến t.iền liệt thường đa ổ, lan tỏa xâm lấn vỏ bao ra xung quanh và di căn xa tới nhiều cơ quan trong cơ thể. Lúc này người bệnh xuất hiện các biểu hiện như đau nhức xương, yếu liệt hai chi dưới, đau tầng sinh môn, phù nề, x.uất t.inh ra m.áu, tiểu m.áu và các dấu hiệu toàn thân khác.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân ung thư tuyến t.iền liệt (Ảnh: BVCC).
Đừng để có triệu chứng mới đi khám
Bác sĩ Phó Minh Tín cho biết, có nhiều phương tiện để chẩn đoán xác định ung thư tuyến t.iền liệt. Có thể kể đến như thăm khám tuyến t.iền liệt bằng ngón tay, xét nghiệm m.áu PSA, siêu âm bụng, siêu âm qua ngã trực tràng để sinh thiết tuyến t.iền liệt. Ngoài ra, kỹ thuật chụp cộng hưởng từ đa thông số, xạ hình xương cũng là một số xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán ung thư đang ở giai đoạn nào. Từ đó, các bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho người bệnh.
Tương tự như các loại ung thư khác, điều trị ung thư tuyến t.iền liệt là điều trị phối hợp đa mô thức, bao gồm các biện pháp điều trị đặc hiệu tại chỗ như phẫu thuật, xạ trị kết hợp điều trị nội khoa như hóa trị, nội tiết và các biện pháp chăm sóc giảm nhẹ. Để có được kế hoạch điều trị cụ thể cho từng trường hợp người bệnh, các bác sĩ phải dựa vào kết quả lâm sàng, độ ác tính cũng như xét nghiệm PSA, sau đó xem xét đến thời gian kỳ vọng sống thêm và cuối cùng là phân nhóm nguy cơ.
Bác sĩ Trung chia sẻ, vẫn còn tồn tại một số quan niệm sai lầm như: không có triệu chứng rối loạn đi tiểu thì không bị ung thư tuyến t.iền liệt, hoặc sau khi kiểm tra một vài lần mà không phát hiện ung thư thì tương lai sẽ không mắc bệnh và không cần đi khám kiểm tra tiếp…
Bác sĩ khuyên người dân nên tầm soát sớm để kịp thời phát hiện bệnh (Ảnh: BVCC).
Những suy nghĩ này sẽ làm kéo dài thời gian phát hiện ung thư (nếu có) và gây ảnh hưởng xấu đến hiệu quả điều trị. Ung thư tuyến t.iền liệt có thể được điều trị và mang đến kết quả khả quan nếu người bệnh được chẩn đoán sớm, giữ tinh thần lạc quan cũng như tuân thủ các chỉ định từ Bác sĩ.
Các bác sĩ khuyến cáo, những đối tượng trong nhóm nguy cơ mắc bệnh nên đến trực tiếp chuyên khoa Tiết niệu để được tầm soát kịp thời, không để xuất hiện các triệu chứng rồi mới bắt đầu đi khám. Trong trường hợp chưa phát hiện ung thư vẫn phải duy trì lịch khám định kỳ trong tương lai theo hướng dẫn từ bác sĩ.
Ở giai đoạn sớm, phương pháp phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến t.iền liệt hoặc xạ trị có thể điều trị hết bệnh, giúp người bệnh có một cuộc sống hoàn toàn bình thường. Ngược lại, phát hiện càng trễ thì việc điều trị cho bệnh nhân sẽ càng trở nên phức tạp.
Uống cà phê giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Đó là uống cà phê mỗi ngày giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, nghiên cứu cho biết. Ngay cả uống vừa phải cũng đã giảm được 25% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, theo Best Life .
Một phân tích cho thấy uống cà phê mỗi ngày làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Ảnh SHUTTERSTOCK
Cũng giống như bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường là bệnh nghiêm trọng cần phải phòng ngừa ngay từ đầu.
Thống kê cho thấy cứ 10 người thì có 1 người mắc bệnh tiểu đường, trong khi cứ 3 người thì có 1 người bị t.iền tiểu đường, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ.
Nhưng bên cạnh những thay đổi về lối sống và chế độ ăn uống, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, uống một loại đồ uống nhiều người yêu thích này mỗi ngày, có thể làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển bệnh, theo Best Life .
Hóa ra việc thưởng thức thức uống yêu thích mỗi ngày mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe.
Nhóm nghiên cứu từ một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu và công bố thông tin khoa học liên quan đến cà phê và sức khỏe – viện thông tin khoa học về cà phê Institute for Scientific Information on Coffee – đã phân tích 30 nghiên cứu bao gồm dữ liệu của gần 1,2 triệu người tham gia.
Một nghiên cứu khác cho thấy 3 – 5 tách cà phê mỗi ngày cũng có thể làm giảm nguy cơ t.ử v.ong. Ảnh SHUTTERSTOCK
Kết quả đã phát hiện những người uống 3 – 4 tách cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 thấp hơn 25% so với những người uống từ 2 tách trở xuống, theo Best Life .
Kết quả cũng cho thấy ngay cả cà phê không chứa caffein cũng có tác dụng tương tự.
Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng lợi ích của cà phê có được là nhờ vào các hợp chất được hình thành một cách tự nhiên trong khi pha cà phê, như caffeine, axit caffeic, trigonelline và cafestol.
Tất cả các chất này đều có tác dụng đến lượng đường trong m.áu, đồng thời nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng uống cà phê vừa phải có thể có tác dụng chống viêm và tăng cường chất chống ôxy hóa.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng cà phê có thể ngăn ngừa tăng đường huyết sau bữa ăn, do đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Nhóm nghiên cứu viết rằng: “Nghiên cứu còn cho thấy, đối với người không mắc bệnh tiểu đường, cà phê có chứa caffein tác động tích cực đến độ nhạy insulin, còn cà phê không chứa caffein cải thiện chức năng của tế bào beta tuyến tụy”.
Vậy tại sao không nên uống quá nhiều cà phê?
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết họ không có nhiều dữ liệu về tiêu thụ cà phê với số lượng lớn. Và họ đề xuất nên uống từ 3 đến 5 tách mỗi ngày, tốt nhất là cà phê đen không đường để thêm hiệu quả phòng bệnh tiểu đường,
Nhưng nghiên cứu này không phải là nghiên cứu đầu tiên cho thấy tiêu thụ cà phê vừa phải giúp cải thiện sức khỏe.
Trong một phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí về tuần hoàn m.áu Circulation của Hiệp hội Tim mạch Mỹ, một nhóm nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ ba nghiên cứu lớn với tổng số 208.501 người tham gia được theo dõi trong 30 năm.
Kết quả cũng cho thấy những người uống 3 – 5 tách cà phê mỗi ngày, đã giảm 15% tỷ lệ t.ử v.ong sớm do bệnh tật.
Các tác giả nghiên cứu đã viết rằng: “Tiêu thụ cà phê làm giảm tỷ lệ t.ử v.ong do bệnh tim mạch, thần kinh”.
