Dù trước đó tiêm bất cứ loại vaccine nào, việc tiêm mũi 3 tăng cường vaccine Covid-19 của AstraZeneca giúp tăng phản ứng kháng thể chống lại các biến thể, bao gồm cả Omicron.
Kết quả khả quan từ phân tích sơ bộ của một thử nghiệm nghiên cứu về khả năng sinh miễn dịch và tính an toàn của vaccine (có tên D7220C00001) cho thấy việc sử dụng vaccine Covid-19 của AstraZeneca, còn có tên là Vaxzevria làm mũi tiêm thứ ba tăng cường, giúp tăng đáp ứng miễn dịch chống lại các biến thể của virus SARS-CoV-2 như Beta, Delta, Alpha và Gamma.
Đồng thời, một phân tích riêng biệt của các mẫu lấy từ thử nghiệm này cho thấy đáp ứng kháng thể đối với biến thể Omicron cũng được tăng cường.
Kết quả được ghi nhận ở những người trước đó đã tiêm Vaxzevria hoặc vaccine mRNA.
Tiêm liều tăng cường mũi 3 vaccine Covid-19 AstraZeneca cho thấy tăng phản ứng kháng thể, dù trước đó tiêm bất cứ loại vaccine Covid-19 nào. (Ảnh minh họa: Tố Linh).
Bên cạnh đó, một thử nghiệm pha IV, được công bố dưới dạng bản in trước trên tạp chí khoa học The Lancet, cho thấy việc tiêm mũi thứ ba sử dụng Vaxzevria giúp tăng đáng kể nồng độ kháng thể ở những người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vaccine CoronaVac của Sinovac Biotech.
AstraZeneca cho biết, những dữ liệu này củng cố thêm những bằng chứng cho thấy hiệu quả của việc sử dụng Vaxzevria làm liều tiêm thứ ba tăng cường, bất kể trước đó tiêm liệu trình cơ bản bằng loại vaccine nào.
Ông Mene Pangalos, Phó Chủ tịch Điều hành BioPharmaceuticals R&D thuộc AstraZeneca, cho biết: ” Vaxzevria đã giúp bảo vệ hàng trăm triệu người trên thế giới trước đại dịch Covid-19. Các dữ liệu trên cho thấy vaccine này giữ vai trò quan trọng trong việc dùng làm mũi tiêm thứ ba tăng cường, kể cả khi trước đó người dân đã tiêm các loại vaccine khác. Trong bối cảnh cấp bách hiện tại của đại dịch, cũng như với khả năng tăng cường phản ứng miễn dịch chống lại biến thể Omicron của Vaxzevria, chúng tôi sẽ tiếp tục đệ trình hồ sơ lên các cơ quan quản lý trên thế giới để sử dụng vaccine này làm mũi tiêm thứ ba tăng cường.”
Giáo sư Andrew J Pollard, nhà nghiên cứu chính và trưởng nhóm nghiên cứu Oxford Vaccine Group, Đại học Oxford, cho biết: “Những nghiên cứu quan trọng này chứng minh rằng việc sử dụng vaccine Vaxzevria làm mũi tiêm thứ ba sau liệu trình tiêm hai liều vaccine cùng loại, hoặc vaccine mRNA hoặc vaccine bất hoạt, đều giúp tăng cường mạnh mẽ khả năng miễn dịch chống lại Covid-19. Vaccine Oxford-AstraZeneca là một lựa chọn phù hợp để tăng miễn dịch cộng đồng tại những quốc gia đang cân nhắc chương trình tiêm mũi tăng cường, góp phần củng cố thêm hiệu quả bảo vệ đã được minh chứng với hai liều tiêm trước đó.”
Đến nay, vaccine Covid-19 của AstraZeneca đã được cấp phép có điều kiện hoặc sử dụng khẩn cấp ở hơn 90 quốc gia và nằm trong Danh sách sử dụng khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới, giúp đẩy nhanh tiếp cận cho 144 quốc gia thông qua Cơ chế COVAX.
Tại Việt Nam, vaccine Covid-19 của AstraZeneca đã được sử dụng làm mũi tiêm thứ ba tăng cường từ đầu tháng 12/2021.
Phát hiện siêu kháng thể chống được 23 biến chủng nCoV
Các siêu kháng thể tự nhiên, được tìm thấy trong cơ thể người đã khỏi Covid-19. Chúng có thể bất hoạt cả những biến chủng nCov đáng quan ngại như Alpha, Beta, Delta.
Phát hiện này được nhóm tác giả Trung Quốc, Mỹ, Nam Phi phối hợp thực hiện và công bố trên tạp chí Science .
Siêu kháng thể được tìm thấy có khả năng vô hiệu hóa hàng loạt biến chủng nCoV, ngay cả ở nồng độ phân tử siêu nhỏ. Ngoài ra, trong môi trường ống nghiệm, các siêu kháng thể kết hợp với nhau có thể giảm nguy cơ sinh đột biến của nCoV.
Theo Medical News, các nhà khoa học xác định được siêu kháng thể này từ mẫu huyết tương của những bệnh nhân Covid-19 đã khỏi bệnh. Nhóm chuyên gia đã phân lập, xác định đặc tính kháng thể chống lại miền liên kết thụ thể từ những bệnh nhân đã khỏi Covid-19.
Các kháng thể được phân lập từ 4 bệnh nhân hiến tặng huyết tương. Họ bị nhiễm biến chủng nCoV Washington (WA-1) – chủng lưu hành tại Mỹ.
4 kháng thể trung hòa rất mạnh, nhắm thẳng vào miền thụ thể liên kết tăng đột biến. Ngay cả ở cấp độ nano, chúng cũng gây sức ép và bất hoạt nCoV, ngăn virus sản sinh đột biến. Vì vậy, các tác giả ví chúng là những “siêu kháng thể” tự nhiên.
Các siêu kháng thể mới phát hiện có tác dụng bất hoạt tới 23 biến chủng của nCoV. Ảnh: NIADS.
Theo Medical News, tất cả kháng thể khi thử nghiệm đều cho thấy khả năng bất hoạt mạnh nhất với đột biến D614G trong biến chủng WA-1. Phân tích sâu hơn, nhóm tác giả phát hiện các siêu kháng thể duy trì sức mạnh với 10 biến chủng khác.
Đặc biệt, ba trong 4 thử nghiệm cho thấy chúng bất hoạt 13 biến chủng được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm quan tâm/đáng quan ngại như Alpha (B.1.1.7), Beta (B.1.351), Gamma (P.1/P.2), Delta (B.1.617/B.1617.1/B/1.617.2), B.1.427, B.1.429, B.1.526…
Bên cạnh đó, nhóm tác giả phát hiện kết hợp các siêu kháng thể khi điều trị có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện đột biến trong virus, ngăn chúng tiến hóa và kháng thuốc.
Phần lớn kháng thể sử dụng để điều trị người mắc Covid-19 hiện nay đều được thiết kế dựa trên trình tự protein đột biến của chủng nCoV lần đầu phát hiện ở Vũ Hán. Chủng nCoV này tạm coi là chủng gốc.
Tuy nhiên, các kháng thể này ít hiệu quả hơn trong việc vô hiệu hóa các biến chủng mới đáng quan ngại (nhóm VOC, do Tổ chức Y tế Thế giới xếp loại) như B.1.1.7, B.1.351, P.1 và B.1.617.2.
Do đó, nghiên cứu mới nói trên rất có giá trị trong công cuộc ngăn chặn đại dịch. Bởi virus nCoV biến chủng là điều xảy ra thường xuyên, nhất là với tốc độ lây lan hiện nay, tỷ lệ hình thành biến chủng mới càng cao. Việc ngăn virus biến chủng với những đột biến nguy hiểm sẽ giúp chúng ta đi trước một bước.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới dừng ở môi trường phòng thí nghiệm. Để sử dụng nó trong việc điều trị bệnh nhân Covid-19 cần có những nghiên cứu và thử nghiệm sâu hơn.