Một số nhà khoa học Hong Kong cho rằng, những người chủng ngừa bằng vắc xin BioNTech nên tiêm vào đùi chứ không phải bắp tay để giảm nguy cơ viêm cơ tim.
Các cố vấn cho chiến lược chống đại dịch của Hong Kong nhận định, thay đổi vị trí tiêm sẽ giúp cho vắc xin BioNTech an toàn hơn cho tất cả các nhóm t.uổi, bao gồm thanh thiếu niên.
Lời kêu gọi được đưa ra sau khi ngành y tế Hong Kong thông tin một phụ nữ 66 t.uổi t.ử v.ong 16 ngày sau khi tiêm vắc xin BioNTech. Khám nghiệm t.ử t.hi cho thấy, bà bị viêm cơ tim.
Dù vậy, cơ quan y tế cho biết: “Không thể xác định có mối liên hệ của trường hợp đó với việc chủng ngừa”.
Ủy ban chuyên gia đ.ánh giá các sự kiện lâm sàng sau khi tiêm vắc xin Covid-19 đã xem xét 49 trường hợp t.ử v.ong trong vòng 14 ngày sau khi tiêm. Không ca t.ử v.ong nào được xác định có liên quan đến việc chủng ngừa.
Ảnh minh họa: UL
Giáo sư Ivan Hung Fan-ngai nói, Ủy ban không thể loại trừ khả năng người phụ nữ 66 t.uổi bị viêm cơ tim liên quan đến vắc xin. Ông cho biết thêm, tình trạng của bệnh nhân cũng có thể liên quan đến một bệnh nhiễm virus khác tên là Parvo dẫn đến các vấn đề về tim.
Giáo sư Hung cho rằng để phòng ngừa viêm cơ tim do chủng ngừa, nên tiêm vào đùi thay vì cánh tay cho mọi người.
“Vị trí tiêm xa tim hơn, hàm lượng vắc xin phải đi qua hệ bạch huyết ở bẹn. Rất ít kháng nguyên vắc xin có thể đến được tim”, vị giáo sư nói.
Giáo sư Yuen Kwok-yung cũng đồng ý tiêm bắp đùi là lựa chọn an toàn nhất cho mọi lứa t.uổi sử dụng vắc xin BioNTech, đặc biệt quan trọng đối với thanh thiếu niên.
Giáo sư Yuen cho biết: “Việc tiêm ở bắp đùi cho trẻ v.ị t.hành n.iên nên trở thành quy định”. Ông đồng thời cảnh báo đó là nhóm t.uổi có nguy cơ bị viêm cơ tim cao nhất sau khi tiêm vắc xin.
Vị chuyên gia này gợi ý các nhóm t.uổi khác có thể lựa chọn tiêm ở tay hoặc bắp đùi.
Giáo sư Yuen lần đầu tiên đề xuất thay đổi phương pháp tiêm cách đây vài tháng. Trước đó, ông chỉ ra rằng mặc dù tiêm vào đùi có thể giảm thiểu một số rủi ro nhưng gây bất tiện vì mọi người sẽ phải mặc quần đùi, váy hoặc quần rộng.
Vào tháng 9, Ủy ban khoa học thuộc Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe đã khuyến nghị lựa chọn tiêm bắp đùi.
Cơ quan này trích dẫn các nghiên cứu nói rằng việc tiêm như vậy có thể “giảm thiểu các tác dụng phụ tiềm ẩn của vắc xin”, khuyến cáo tập trung vào t.rẻ e.m và thanh thiếu niên.
Những người trẻ hơn cũng được khuyên chỉ nên tiêm một liều vắc xin Covid-19 thay vì hai mũi tiêu chuẩn.
Bác sĩ gia đình Edmund Lam Wing-wo cho biết, các trung tâm tiêm chủng cộng đồng sẽ mất nhiều thời gian để thích nghi với việc tiêm ở đùi so với tiêm ở cánh tay.
Tiến sĩ Marco Ho Hok-kung, Phó giám đốc điều hành y tế tại Virtus Medical, cho biết việc tiêm phòng ở đùi không gây quá nhiều khó khăn.
“Nếu ai đó yêu cầu tiêm vắc xin vào đùi, một cuộc đ.ánh giá thể chất sẽ được thực hiện để xem người đó có thừa cân hay béo phì hay không”, Tiến sĩ Ho nói. Ông lưu ý những người thuộc nhóm đó sẽ cần có kim tiêm dài hơn.
Thêm bằng chứng hóa giải lo ngại về tiêm vaccine COVID-19 và viêm cơ tim
Một báo cáo nghiên cứu được công bố mới đây đã hóa giải phần nào những lo ngại về tác dụng phụ gây viêm cơ tim sau tiêm vaccine COVID-19 mRNA.
1. Mối liên hệ giữa vaccine ngừa COVID-19 và bệnh viêm cơ tim
Trước đó, đã có các báo cáo về những trường hợp hiếm gặp của chứng viêm cơ tim, liên quan đến tiêm chủng COVID-19 ở người trưởng thành tại Israel và quân đội Hoa Kỳ. Do hầu hết các trường hợp này xảy ra ở nam giới dưới 30 t.uổi, nên các nhà nghiên cứu cũng đã báo cáo các trường hợp nghi ngờ về tình trạng này ở thanh thiếu niên. Sau đó, cuối tháng 6 năm nay, Ủy ban Cố vấn của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) về Thực hành Tiêm chủng của Hoa Kỳ đã báo cáo về khả năng có liên kết giữa tiêm chủng vaccine mRNA ngừa COVID-19 và viêm cơ tim, đặc biệt ở những người dưới 39 t.uổi.
Do ý nghĩa sức khỏe quan trọng trong quyết định tiêm chủng cho thanh thiếu niên, các nghiên cứu đã tập trung vào việc tìm hiểu tác động của bệnh viêm cơ tim nghi ngờ sau khi tiêm chủng COVID-19.
Hầu hết các trường hợp gặp tác dụng phụ viêm cơ tim xảy ra ở nam giới dưới 30 t.uổi.
Một nghiên cứu được công bố mới đây trên tạp chí hàng đầu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA)- Circulation, cho thấy rằng những người trẻ t.uổi từng trải qua tác dụng phụ viêm cơ tim do tiêm chủng vaccin mRNA ngừa COVID-19 sẽ nhanh chóng hồi phục.
2. Hơn 75% các ca trong nghiên cứu có bằng chứng viêm cơ tim
Các nhà nghiên cứu đã thu thập dữ liệu từ 26 trung tâm trên khắp Hoa Kỳ và Canada. Căn cứ theo hướng dẫn của CDC để phân loại các trường hợp viêm cơ tim, xác nhận: 139 bệnh nhân dưới 21 t.uổi có các triệu chứng của viêm cơ tim trong vòng 1 tháng sau khi tiêm vaccine COVID-19 (trước ngày 4/7/2021).
Trong số 139 thiếu niên và thanh niên đáp ứng các tiêu chí nghiên cứu, hầu hết là người da trắng, và đều là nam giới, với độ t.uổi trung bình là 15,8 t.uổi.
Theo các triệu chứng, dữ liệu phòng thí nghiệm và kết quả chẩn đoán hình ảnh, khoảng 1/3 số trường hợp được xác nhận viêm cơ tim và 2/3 là có thể xảy ra.
Gần 98% các trường hợp phát hiện khi theo dõi sức khỏe sau tiêm vaccine mRNA, và 91% các triệu chứng xảy ra sau liều vaccine thứ hai. Đau ngực, sốt và khó thở là những triệu chứng phổ biến nhất mà bệnh nhân báo cáo.
Hơn 75% ca được chụp MRI tim có bằng chứng về tình trạng viêm hoặc tổn thương cơ tim. Hầu hết những người này đã nhập viện trong 2-3 ngày, và bệnh của họ được chẩn đoán là nhẹ. Khoảng 20% bệnh nhân nhập viện được đưa vào ICU ( phòng cấp cứu và điều trị tích cực) và không có trường hợp t.ử v.ong.
Viêm cơ tim có thể do nhiễm virus hoặc là tác dụng không mong muốn sau tiêm vaccine phòng COVID-19
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu lưu ý một số hạn chế của nghiên cứu. Ví dụ, không có sự so sánh về tỷ lệ mắc hoặc nguy cơ giữa những người bị viêm cơ tim do tiêm vaccine với những người có các triệu chứng về tim sau khi nhiễm COVID-19. Ngoài ra, các tác giả không thể loại trừ khả năng nhiễm virus gây viêm cơ tim ở những đối tượng nghiên cứu.
3. Những vấn đề cần đi sâu nghiên cứu
Các tác giả lưu ý sự cần thiết của các nghiên cứu trong tương lai để đ.ánh giá kết quả lâu dài đối với những người đã bị viêm cơ tim sau khi tiêm vaccine COVID-19.
Ngoài ra, nghiên cứu cũng ghi nhận sự khác biệt cơ bản về di truyền hoặc phản ứng miễn dịch khiến nam giới đặc biệt dễ mắc chứng bệnh tim này. Tuy nhiên, những yếu tố nguy cơ là chưa được hiểu rõ và xác định.
Tiến sĩ Sanjay Prasad, chuyên gia tim mạch tại Mayo Clinic, London, Anh trả lời trên Medical News Today về sự cần thiết phải theo dõi cụ thể nghiên cứu này: “Các câu hỏi quan trọng cần giải quyết là tại sao nhóm này lại dễ bị nhiễm bệnh hơn, và đối với những người phát triển bệnh viêm cơ tim sau liều vaccine thứ nhất nên tiêm liều thứ hai như thế nào và khi nào?”
Còn Tiến sĩ Ryan Serrano , Phó giáo sư Nhi khoa lâm sàng tại Trường Đại học Y khoa Indiana ở Indianapolis ( Hoa Kỳ) giải thích kết quả nghiên cứu với quan sát của chính ông: “Các đặc điểm và kết quả của bệnh nhân được mô tả trong nghiên cứu phù hợp với kinh nghiệm của chúng tôi đối với bệnh viêm cơ tim sau tiêm vaccine. Trong đó, hầu hết các trường hợp đều nhẹ mà không nghiêm trọng, chẳng hạn như rối loạn chức năng tim hoặc rối loạn nhịp tim, và bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, đặc biệt là so với những bệnh nhân bị viêm cơ tim do nhiễm virus như trong COVID-19.”.
Ông cũng đồng thuận về sự cần thiết phải nghiên cứu thêm do liên quan đến sự an toàn trong tương lai của những người bị viêm cơ tim, đặc biệt những người là vận động viên: “Các vận động viên bị viêm cơ tim do virus phải hạn chế chơi thể thao trong vòng 3-6 tháng. Tuy nhiên, với kết quả nghiên cứu này, bệnh viêm cơ tim sau tiêm vaccine dường như nhẹ hơn, với thời gian phục hồi nhanh hơn”. Những vận động viên này có cần nghỉ ngơi trong 3-6 tháng, hay họ có thể trở lại sân an toàn sớm hơn? – Tiến sĩ Serrano đặt vấn đề.
Dù e ngại tác dụng phụ liên quan tới viêm cơ tim, vaccine vẫn là biện pháp hữu hiệu để phòng COVID-19
Các nhà nghiên cứu nói rằng viêm cơ tim, ngay cả khi phần lớn trường hợp là nhẹ vẫn là một nguyên nhân gây ra rất nhiều mối e ngại và quan tâm. Tuy nhiên, rủi ro phải được cân bằng với bệnh hiểm nghèo liên quan đến COVID-19.
Nhìn chung, lợi ích sức khỏe cá nhân và cộng đồng vẫn lớn hơn đáng kể so với nguy cơ, và tôi vẫn khuyến nghị tất cả các bậc cha mẹ nên đưa con mình đi tiêm chủng khi chúng đủ tuổi”.Tiến sĩ Serrano
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng viêm cơ tim do vaccine COVID-19 xảy ra ở những người dưới 21 t.uổi chỉ với các triệu chứng nhẹ và được phục hồi nhanh chóng.
Tuy nhiên, họ khuyến cáo các chuyên gia chăm sóc sức khỏe nên cảnh giác với các b.é t.rai và nam thanh niên có biểu hiện đau ngực sau khi tiêm vaccine COVID-19, đặc biệt là trong tuần đầu tiên sau khi tiêm liều thứ hai.
